Σιελογόνοι Αδένες

Όγκοι των σιελογόνων αδένων

Είναι καλοήθη ή κακοήθη νεοπλάσματα τα οποία προέρχονται από τους σιελογόνους αδένες

Οι σιελογόνοι αδένες είναι οι αδένες που παράγουν και εκκρίνουν το σάλιο. Διακρίνονται σε μειζόνες (μεγάλους) – παρωτίδα, υπογνάθιος, υπογλώσσιος – και ελάσσονες (μικρούς), οι οποίοι βρίσκονται διάσπαρτοι μέσα και γύρω από τη στοματική κοιλότητα. Οι όγκοι των σιελογόνων αδένων είναι καλοήθη ή κακοήθη νεοπλάσματα τα οποία προέρχονται από τους σιελογόνους αδένες. Αποτελούν το 3% – 6% των όγκων της περιοχής κεφαλής και τραχήλου και χαρακτηρίζονται από μεγάλη ποικιλομορφία όσο αφορά στον ιστολογικό τύπο και την επιθετικότητά τους.

Θεσσαλονίκη
+30 2310 22 99 37

Αθήνα
+30 211 10 31 490

Όγκοι σιελογόνων αδένων

Ο στοματικός και γναθοπροσωπικός χειρούργος είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος για τη διάγνωση και τη χειρουργική αντιμετώπιση όλων των καλοήθων και κακοήθων όγκων των σιελογόνων αδένων (παρωτίδα, υπόγναθιος αδένας, υπογλώσσιος αδένας, μικροί σιελογόνοι αδένες στόματος).

Το 80% των όγκων των σιελογόνων αδένων εντοπίζονται στην παρωτίδα και είναι καλοήθεις.

Κλινική εικόνα
Τυπικά οι όγκοι των σιελογόνων αδένων εμφανίζονται συνήθως ως μια ανώδυνη διόγκωση στο πρόσωπο, στο λαιμό ή στο στόμα :

ΠΑΡΩΤΙΔΑ : ➡ Ανώδυνη διόγκωση μπροστά ή κάτω από το αυτί.

ΥΠΟΓΝΑΘΙΟΣ ➡ Ανώδυνη διόγκωση στο λαιμό, κάτω από την κάτω γνάθο.

ΥΠΟΓΛΩΣΣΙΟΣ ➡ Ανώδυνη διόγκωση στο στόμα, κάτω από τη γλώσσα

ΕΛΑΣΣΟΝΕΣ ➡ Ανώδυνη διόγκωση μπροστά ή κάτω από το αυτί.

Εάν διαπιστώσετε κάποια τέτοια διόγκωση θα πρέπει να προγραμματίσετε άμεσα ραντεβού για ειδική εξέταση. Εάν από την εξέταση επιβεβαιωθεί ότι η βλάβη είναι ύποπτη, μπορεί να χρειαστεί βιοψία.

Σιελογόνοι αδένες

Παρωτίδα

Βιοψία

Κάθε ύποπτη για όγκο σιελογόνων αδένων διόγκωση θα πρέπει να διερευνηθεί. Για τους μεγάλους σιελογόνους αδένες (παρωτίδα, υπογνάθιος) η ταυτοποίηση γίνεται αναρρόφηση δια λεπτής βελόνης (FNA) και κυτταρολογική εξέταση. Το 80% των όγκων των σιελογόνων αδένων εντοπίζονται στη παρωτίδα. Αναλυτικότερα :

To 80% των όγκων παρωτίδας είναι καλοήθεις, από αυτούς το 80% μικτός όγκος

Το 50% των όγκων του υπογνάθιου σιελογόνου αδένα είναι καλοήθεις

Το 50% των όγκων των ελάσσονων σιελογόνων αδένων είναι καλοήθεις

Διαφορετικά, όταν το μεγάλο πηγούνι συνοδεύεται από μεγάλη κάτω γνάθο (προγναθισμός), μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική διευθέτηση και της κάτω γνάθου (ορθογναθική επέμβαση), προκειμένου να επιτευχθεί το βέλτιστο δυνατό αισθητικό αποτέλεσμα.

Μικτός όγκος (πλειόμορφο αδένωμα)

Το πλειόμορφο αδένωμα (μικτός όγκος) αποτελεί τη πιο συχνή μορφή όγκου των σιελογόνων αδένων. Το 80% αυτών εντοπίζονται στον επιπολής λοβό της παρωτίδας. Αν και είναι καλοήθης όγκος μπορεί να εμφανίσει κακοήθη εξαλλαγή σε καρκίνωμα, γνωστό ως καρκίνωμα εκ πλειόμορφου αδενώματος.

Όγκος Warthin (κυσταδενολέμφωμα)

Το κυσταδενολέμφωμα είναι ένα σχετικά σπάνιο καλόηθες νεόπλασμα των σιελογόνων αδένων, το οποίο απαντάται σχεδόν αποκλειστικά στην παρωτίδα και αντιμετωπίζεται με χειρουργική αφαίρεση.

Βλεννοεπιδερμοειδές καρκίνωμα

Το βλεννοεπιδερμοειδές καρκίνωμα είναι ο συχνότερος κακοήθης όγκος των σιελόγόνων αδένων. Διακρίνεται σε χαμηλού (low grade) και υψηλού (high grade) βαθμού κακοήθειας. Τα υψηλού βαθμού κοκοήθειας έχουν πιο επιθετική συμεπριφορά και δίνουν συχνότερα απομακρυσμένες μεταστάσεις.

Αδενοκυστικό καρκίνωμα

Όγκοι παρωτίδας

Το 80% των όγκων της παρωτίδας είναι καλοήθεις, δεν έχουν δηλαδή επιθετική συμπεριφορά ναι δε δίνουν μεταστάσεις. Από αυτούς το 80% είναι μικτός όγκος (πλειόμορφο αδένωμα) και το 15% όγκος Warthin (κυσταδενολέμφωμα). Η αντιμετωπίσή τους είναι χειρουργική, με αφαίρεση του τμήματος της παρωτίδας το οποίο περιέχει τον όγκο, και εφόσον εφόσον αφαιρεθούν σωστά η πιθανότητα υποτροπής είναι πολύ μικρή. Το βλεννοεπιδερμοειδές καρκίνωμα είναι ο συχνότερος κακοήθης όγκος της παρωτίδας, ακολουθούμενος από το αδενοκυστικό καρκίνωμα.

Προσωπικό νεύρο

Η χειρουργική της παρωτίδας θα πρέπει να γίνεται από κατάλληλα εκπαιδευμένο χειρουργό καθώς απαιτεί αναγνώριση και προστασία του προσωπικού νεύρου. Τυχόν τραυματισμός του κατά τη διάρκεια της επέμβασης στην παρωτίδα μπορεί να οδηγήσει σε ασυμμετρία του προσώπου κατά την κίνηση ή την ηρεμία, αδυναμία σύγκλεισης των βλεφάρων και ξηρότητα του επιπεφυκότα (ξηροφθαλμία) ή πτώση της γωνίας του στόματος και διαφυγή υγρών κατά τη σίτιση (drooling). Καθ’ όλη τη διάρκεια της επέμβασης χρησιμοποιείται ειδική συσκευή αναγνώρισης και προστάσίας των κλάδων του προσωπικού νεύρου (νευρο-παρακολούθηση).

Ελάχιστα Παρεμβατική Παρωτιδεκτομή

Η κλινική μας είναι μια από της λίγες κλινικές στην Ελλάδα που εφαρμόζουν με επιτυχία τη τεχνική της ελάχιστα παρεμβατικής παρωτιδεκτομής – minimal invasive parotidectomy. Η επέμβαση συνίσταται σε αφαίρεση του όγκου παρωτίδας με όριο υγιών ιστών. Γίνεται με γενική αναισθησία και διαρκεί περίπου 1 – 1.5 ώρα. Η μέθοδος βρίσκει εφαρμογή σε μικρούς (< 2cm), ευκίνητους, καλοήθεις όγκους, οι οποίοι εντοπίζονται επιφανειακά στο οπίσθιο τμήμα (“ουρά”) της παρωτίδας. Πλεονεκτεί όσο αφορά τη μικρή, τύπου face-lift, τομή, τη μηδενική σχεδόν πιθανότητα κάκωσης του προσωπικού νεύρου και την διατήρηση της αισθητικότητας στο αυτί.

Επιπολής Παρωτιδεκτομή

Η επέμβαση συνίσταται σε αφαίρεση τμήματος ή όλου του επιπολής λοβού της παρωτίδας, ανάλογα με το μέγεθος και την εντόπιση του όγκο. Γίνεται με γενική αναισθησία και διαρκεί περίπου 2 – 3 ώρες. Η μέθοδος βρίσκει εφαρμογή σε καλοήθεις όγκους της παρωτίδας που εντοπίζονται στον επιπολής λοβό και δεν έχουν ένδειξη για ελάχιστα παρεμβατική παρωτιδεκτομή. Με τον όρο “επιπολής λοβό της παρωτίδας” εννοούμε το τμήμα της παρωτίδας που βρίσκεται πάνω (“επιπολής”) από το προσωπικό νεύρο και τους κλάδους του. Η προσπέλαση γίνεται με μια τομή μπροστά από το αυτί που επεκτείνεται ανάλογα με τις ανάγκες της επέμβασης προς το λαιμό. Η συρραφή γίνεται με “πλαστική” (ειδική κατά στρώματα τεχνική με πολύ λεπτά ράμματα), ώστε να απομένει τελικά μόνο μια λεπτή, ελάχιστα εμφανής, ουλή αντίστοιχα με την τομή. Ένα μικρό μούδιασμα στο πίσω μέρος του αυτιού δε μπορεί να αποφευχθεί.

Ολική Παρωτιδεκτομή

Η επέμβαση συνίσταται σε αφαίρεση ολόκληρης της παρωτίδας, μαζί με τον όγκο. Γίνεται με γενική αναισθησία και διαρκεί περίπου 3 – 4 ώρες. Η μέθοδος βρίσκει εφαρμογή σε καλοήθεις όγκους της παρωτίδας που εντοπίζονται στον εν’τω βάθει λοβό της παρωτίδας και σε κακοήθεις όγκους. Σε περίπτωση καλοήθους όγκου ή κακοήθους όγκου ο οποίος δε διηθεί το προσωπικό νεύρο, το νεύρο πρέπει να αναγνωριστεί και να προστατευεί. Χρησιμοποιείται ειδική συσκευή αναγνώρισης και προστάσίας των κλάδων του προσωπικού νεύρου (νευρο-παρακολούθηση), καθ’ όλη τη διάρκεια της επέμβασης. Αφαίρεση – “θυσία” – του προσωπικού νεύρου απαιτείται μόνο σε περίπτωση που έχει διηθηθεί από τον όγκο. Στη περίπτωση αυτή μπορεί να επιχειρηθεί η άμεση δυναμική αποκατάσταση της λειτουργίας του προσωπικού νεύρου, με μεταφορά παρακείμενων μυών οι οποίοι έχουν διαφορετική νεύρωση (δείτε περισσότερα παρακάτω). Επίσης μπορεί να γίνει αποκατάσταση – διατήρηση – του περιγράμματος του προσώπου με ματαφορά λίπους από την κοιλιακή χώρα για να αποφευχθεί το χαρακτηριστικό “βαθούλωμα” (hollowing) στο πρόσωπο που εγκαταλείπεται μετά την αφαίρεση της παρωτίδας.

Λεμφαδενικός καθαρισμός

Σε περιπτώσεις κακοήθων όγκων της παρωτίδας που υπάρχει επέκταση της νόσου στους επιχώριους τραχηλικούς λεμφαδένες, συνίσταται η συναφαίρεσή τους μαζί με την παρωτίδα. Η επέμβαση αυτή λέγεται λεμφαδενικός καθαρισμός.

Μετά τη θεραπεία

Μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας, όλη η ομάδα μας θα παραμείνει στο πλευρό σας μέχρι την πλήρη επανένταξη σας στους καθημερινούς – προ εμφάνισης της νόσου – ρυθμούς ζωής σας, προτείνοντας λύση σε κάθε δυσκολία ή πρόβλημα το οποίο μπορεί να ανακύψει. Τα πρώτα χρόνια, ανάλογα με τον τύπο και τη σταδιοποίηση της νόσου – θα χρειαστεί να σας βλέπουμε αρκετά συχνά, ωστε να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί έγκαιρα τυχόν επανεμφάνιση της νόσου.

Αποκατάσταση προσωπικού νεύρου

Η επανορθωτική χειρουργική του προσωπικού νεύρου αποσκοπεί στην αποκατάσταση της λειτουργίας του νεύρου, όσο αφορά τη δυνατότητα σύγκλεισης των βλεφάρων και την αποφυγεί διαφυγής υγρών από τη γωνία του στόματος (drooling). Δευτερευόντως επιδυώκεται και η κατά το δυνατό αποκατάσταση της συμμετρίας του προσώπου κατά την ηρεμία ή τις εκφράσεις.

Δυναμική αποκατάσταση προσωπικού νεύρου
Η κλινική μας πραγματοποίησε τη 1η στη Ελλάδα, δυναμική αποκατάσταση της λειτουργίας του προσωπικού νεύρου, μετά από εκτομή καρκίνου παρωτίδας,με μεταφορά μυικού κρημνού κροταφίτη στα βλέφαρα και μυικού κρημνού μασητήρα στη γωνία του στόματος. Ο κροταφίτης και ο μασητήρας δε νευρόνονται από το προσωπικό νεύρο και επομένως μπορούν να χρησιμοποιηθούν με επιτυχία για την αποκατάσταση λειτουργικών ελλειμμάτων του προσωπικού νεύρου. Η επέμβαση αυτή αφορά όχι μόνο ασθενείς με όγκο παρωτίδας, αλλά και άλλες παθήσεις που προκαλούν βλάβη του προσωπικού νεύρου και πάρεση του μισού προσώπου.